مراقبت‌های بعد جراحی دندان | مراقبت‌های بعد کشیدن دندان
کشیدن یا جراحی دندان از رایج‌ترین درمان‌های دندانپزشکی است. اما بخش مهم ماجرا، مراقبت‌های بعد از جراحی دندان است. رعایت نکات بهداشتی و توصیه‌های دندانپزشک باعث تسریع روند ترمیم، جلوگیری از خونریزی، کاهش درد و تورم و پیشگیری از عوارضی مثل حفره خشک (Dry Socket) می‌شود.
در این مقاله به طور کامل و مرحله‌به‌مرحله تمام نکات مهم مراقبت بعد از کشیدن و جراحی دندان را بررسی می‌کنیم.
چرا مراقبت‌های بعد از جراحی دندان مهم است؟
لخته خون ایجاد شده در محل جراحی، مانند یک سد محافظ عمل می‌کند و جلوی خونریزی و عفونت را می‌گیرد.
بی‌توجهی به مراقبت‌ها می‌تواند باعث از بین رفتن لخته و ایجاد درد شدید شود.
رعایت بهداشت دهان و تغذیه مناسب، روند ترمیم را سریع‌تر می‌کند.
مراقبت‌های درست، احتمال نیاز به درمان‌های اضافی را کاهش می‌دهد.
اقدامات فوری بعد از کشیدن دندان
نگه داشتن گاز استریل
بعد از جراحی، دندانپزشک یک تکه گاز استریل روی محل زخم قرار می‌دهد. آن را به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه با فشار ملایم نگه دارید تا خونریزی کنترل شود.
پرهیز از شستشو و مکیدن
در روز اول جراحی:
از شستشوی دهان خودداری کنید.
آب دهان را محکم بیرون نریزید.
از مکیدن و نی استفاده نکنید.
مراقب لب و زبان خود باشید
اثر بی‌حسی ممکن است ۳ تا ۴ ساعت باقی بماند. در این مدت مراقب باشید زبان، لب یا گونه خود را گاز نگیرید.
کنترل خونریزی بعد از جراحی دندان
کمی خونابه در ساعات اولیه طبیعی است.
اگر خونریزی ادامه داشت، گاز استریل تازه را به مدت ۳۰ دقیقه روی زخم فشار دهید.
گاز را زودتر از ۳۰ دقیقه عوض نکنید.
در صورت خونریزی شدید یا طولانی، سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید.
رژیم غذایی بعد از جراحی دندان
روز اول
از غذاهای نرم، سرد یا ولرم مانند سوپ، پوره، ماست و اسموتی استفاده کنید.
غذاهای سفت و داغ مصرف نکنید.
روز دوم به بعد
به تدریج می‌توانید غذاهای معمولی را وارد رژیم کنید.
جویدن را با سمت دیگر فک انجام دهید.
مصرف غذاهای مقوی مثل تخم‌مرغ، ماهی، گوشت نرم و لبنیات توصیه می‌شود.
نکات مهم تغذیه‌ای
مایعات کافی بنوشید.
از مصرف نوشابه، آبمیوه‌های اسیدی (مانند پرتقال و لیمو) و نوشیدنی‌های گازدار پرهیز کنید.
هرگز از نی برای نوشیدن استفاده نکنید.
درد و تورم بعد از جراحی دندان
تورم طبیعی است
معمولاً تورم بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از جراحی به اوج می‌رسد و طی یک هفته کاهش می‌یابد.
کاهش تورم
در ۲۴ ساعت اول از کمپرس سرد استفاده کنید (هر بار ۱۰ دقیقه روی گونه و ۱۰ دقیقه استراحت).
پس از ۴۸ ساعت می‌توانید از کمپرس گرم برای بهبود گردش خون استفاده کنید.
کنترل درد
درد خفیف طبیعی است.
از مسکن‌های تجویز شده استفاده کنید.
اگر درد شدید یا غیرعادی بود، ممکن است نشانه عفونت یا Dry Socket باشد.
پیشگیری از حفره خشک (Dry Socket)
حفرهٔ خشک، یکی از عوارض شایع پس از کشیدن دندان است. این عارضه معمولاً با درد شدید، بوی بد دهان و تأخیر در بهبود زخم همراه می‌شود
راه‌های پیشگیری
سیگار، قلیان و پیپ را حداقل یک هفته کنار بگذارید.
برای نوشیدن از نی استفاده نکنید. نوشیدنی‌ها را بدون نی بنوشید.
از مکیدن یا وارد کردن فشار روی زخم خودداری کنید.
بهداشت دهان بعد از جراحی دندان
شما از روز دوم، می‌توانید مسواک بزنید.
تا یک هفته روی بخیه‌ها مسواک نکشید.
دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده را فقط در صورت تجویز پزشک استفاده کنید.
نخ دندان را با دقت و بدون آسیب به محل جراحی استفاده کنید.
مراقبت‌های بعد از جراحی لثه
پانسمان روی لثه را دستکاری نکنید.
در صورت جدا شدن قسمتی از پانسمان نگران نباشید، مگر اینکه باعث درد شود.
از غذاهای نرم استفاده کنید و جویدن را با سمت مقابل انجام دهید.
اگر تورم غیرطبیعی یا تب داشتید، سریعاً به جراح مراجعه کنید.
بعد از اینکه پزشک بخیه‌ها را کشید، شما می‌توانید به‌آرامی محل جراحی را مسواک بزنید.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
یک هفته بعد از جراحی برای کشیدن بخیه‌ها.
در صورت بروز علائمی مثل:
خونریزی شدید یا طولانی
تب و لرز
درد غیرقابل کنترل
تورم غیرطبیعی
بوی بد دهان یا طعم ناخوشایند مداوم
جمع‌بندی
مراقبت‌های بعد از جراحی و کشیدن دندان نقش مهمی در سلامت شما دارد. با رعایت توصیه‌هایی مثل:
استفاده از کمپرس سرد
رژیم غذایی مناسب
پرهیز از سیگار و نی
رعایت بهداشت دهان
می‌توانید دوره نقاهت کوتاه‌تر و راحت‌تری داشته باشید و از عوارضی مانند حفره خشک، خونریزی طولانی و عفونت پیشگیری کنید.
